Ahmed Muvaffak Zeydan; Suriyeli gazeteci yazar
Özgür kuzey Suriye’yi her ziyaretinde ziyaretçi gözle görülür şekilde önceki ziyaretlerinden farklılıklar ve gelişmeler gözlemliyor. Ancak işgalci Rusya, İran ve beraberlerinde mezhepçi rejimin tehcir ettiği eski çadırlardan kurulu çadırkentlerin durumu, şehirlerden ve diğer özgür yerlerden farklıdır. Halkına elektrik, su ve sokakların temizliği gibi en basit hizmetleri bile sunmaktan aciz kalan rejim bölgeleri ise daha farklıdır
Bugünlerde özgür bölgeyi ziyaret ettiğinizde ilk gözünüze çarpan şey, lise öğrencilerinin sınav için arı kovanı gibi hareketliliği olacaktır. Bu, çocukları sınava katılacak olan aileler ve sınavlara girecekler için uygun şartları oluşturmada emek sarf eden eğitim görevlileri düzeyindeki durum. Allah’ın lütfu ile sınavlarda bir yolsuzluğa rastlanmadı. Rejim bölgelerinde görüntülere yansıyan toplu kopya çekmeler ise bu resmin tam aksini yansıtıyor. Yayınlanan resimlerden birisinde, lise sınavını veren bir şebbihanın masası üzerine tabancasını koyduğu görülmekte. Geçtiğimiz senelerde ise, rejim bölgelerinde sınav sorularının sızdırıldığı durumlar yaşanmıştı
44 binin üzerinde kız ve erkek öğrenci orta ve lise sınavlarına giriyor. Bu durum, lise öğrencilerinin üniversitedeki yerleri için bir meydan okuma alanı oluştururken, bu sene özgür bölgede üniversite mezunu olanlara iş imkanlarının oluşturulması ise bölgenin diğer bir yanı. Ancak bu mutlulukla birlikte özgür Suriye’de yaşanan sınav havası bir gerginlik ortamı da oluşturmuyor değil
Buna mukabil özgür kuzey Suriye’de spor faaliyetleri de devam ediyor. Teftanaz’da düzenlenen turnuvaya özgür bölgenin birçok takımı katıldı ve azımsanmayacak bir taraftar kitlesi coşku tezahüratlarında bulundu. Tüm bunlar bölgede sevinçle karşılanan gelişmeler. Gerginliği azaltan ve eğlence olanakları olan bu etkinlikler karşısında sevincini dile getiren birçok kimse bulunuyor. Birisi bana bunu şu sözleriyle ifade etti: Bir milyon şehid verdikten sonra bu halk yaşamayı istiyor, ölmeyi değil. Tüm dünyaya, yaşamayı istediğini, hayattan keyif almak istediklerini göstermek istiyor. Belki de bu tür etkinliklere katılmaları bunu en büyük kanıdır
Bu kez İdlib ziyaretimde dikkatimi çeken hususlardan birisi de, bazı istatistiklere göre 5 milyonun üzerinde zeytin ağacının bulunduğu yeşil İdlib şehrinin düzenindeki gelişmeler oldu. Belediye idaresi kaldırımları yıllardan beri şehrin görüntüsünü bozan işportacılardan temizlemiş ve buna alternatif olarak kazançlarını elde edebilecekleri günlük pazarlar açmış. Böylece yoldan geçen yayalar rahatsız edilmiş olmayacak ya da yola inmek zorunda kalarak hem yoldan geçen arabaların yollarını hem de kendilerini zora sokmamış olacaklar.
Özgür kuzeyde bugünlerde hasat çok iyi gidiyor. Herkes buğday, arpa, fasulye, mercimek, çörek otu ve diğer mahsullerinden olan rızıklarını temin etmekle meşgul. Bundan ötürü insanların yüzlerindeki mutluluğu gözlemliyebiliyorsunuz. Bilhassa bu seneki hasat mevsiminin daha iyi geçtiği göz önüne alınırsa. Özgür kuzey bölgede bulunan Kurtuluş Hükümeti çiftçilere buğday ve gübre almaları yanında su projeleri için krediler vererek çiftçiyi büyük oranda rahatlatmış, yükünü hafifletmiş ve ziraat yatırımlarına teşvik etmiş. Özgür kuzey bölgesinin bu seneki buğday ihtiyacını kendi bünyesinde karşılaması bekleniyor. Hükümet bir ton buğday için 450 dolar öderken içerideki ihtiyaçtan ötürü ihracatın önünü kesmiş bulunmakta
Toplantı ve konferanslar bağlamında ise gerek İdlib Üniversitesi’nde ya da Şimal Üniversitesi’nde olsun neredeyse günlük olarak yeni faaliyetler yürütülüyor. Geçtiğimiz aylarda seçkin faaliyetlere imza atan Kitap Kafe de aynı şekilde neredeyse müdavimleri için düzenli programlarda konuklarını ağırlıyor. Yine Kültür Merkezi ve Hattabi Araştırma Merkezi’nin de düzenli faaliyetleri bulunmakta. Genel olarak özgür bölgelerde bulunan camilerin faaliyetleri ise bunların çok ötesinde. Özgür bölge milyonlara varan mültecilerin bölgelerine geri dönmeleri için boyutlarını genişletmede uygun fırsatları kolluyor. Özgür bölge, bugün Ukrayna savaşı üzerinden Rusya’nın oradaki meşguliyetini takip etmekte. Mültecilere geri dönüş olanağı sağlayacak yeni toprakların özgürleştirilmesi fırsatı olabilmesi nedeniyle Türkiye’nin PYD/PKK ile olan savaşını da yakından takip etmekte